เครื่องซีลสูญญากาศเป็นที่นิยมใช้กันมากในต่างประเทศ สำหรับในประเทศไทยมีการนำมาใช้กันมากขึ้นทั้งภาคการค้าขนาดใหญ่และขนาด เล็ก เป็นกระบวนการบรรจุที่เป็นผลทำให้มีระดับออกซิเจนภายในภาชนะบรรจุปิดสนิท มีปริมาณลดลงกว่าปกติ ซึ่งเป็นผลทำให้สามารถยืดอายุการเก็บรักษา แต่ในขณะเดียวกัน อาจเอื้ออำนวยต่อการเจริญของเชื้อจุลินทรีย์ได้เช่นกัน โดยเฉพาะแบคทีเรียชนิด Clostridium botulinum ซึ่งผลิตทอกซินที่มีชื่อว่า botulism แบคทีเรียชนิดนี้จะเจริญในสภาวะที่ไม่มีออกซิเจน ในขณะที่เชื้อจุลินทรีย์ทั้งที่ทำให้เกิดการเสื่อมเสียและที่ทำให้เกิดโรคมักเจริญในสภาวะที่มีออกซิเจน Clostridium botulinum บางชนิดสามารถเจริญได้ที่อุณหภูมิห้องเย็น แต่อุณหภูมิที่เหมาะสม คืออุณหภูมิห้อง เชื้อกระจายทั่วไป จึงสามารถปนเปื้อนลงไปในอาหารได้ เราสามารถควบคุมการเจริญ เชื้อนี้ได้จากการควบคุมค่า aw ให้ต่ำกว่า 0.93 และ pH ต่ำกว่า 4.6 การบรรจุภัณฑ์ให้อยู่ภายใต้สุญญากาศทำโดยการดึงเอาอากาศภายในภาชนะ หรือภายในผลิตภัณฑ์ออกไปและผนึกแน่นไม่มีอากาศเข้าไปได้อีก ส่งผลให้ระดับ ออกซิเจนภายในภาชนะบรรจุปิดสนิทมีปริมาณลดลงกว่าปกติจะสังเกตได้ว่ามีการหด งอตัวของภาชนะที่บรรจุแนบชิดกับตัวผลิตภัณฑ์

ประโยชน์ของเครื่องซีลสูญญากาศ

• ป้องการการเสื่อมเสียของอาหาร (food spoilage) จากจุลินทรีย์ที่ต้องการออกซิเจน เช่น รา (mold) ทุกชนิดและแบคทีเรีย (bacteria) ที่ต้องการออกซิเจน (aerobic bacteria) เช่น Pseudomonas ซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลทำให้อาหารเน่าเสีย
• ป้องกันการเสื่อมเสียจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่นในอาหาร จึงลดการเกิดการเหม็นหืนและการเปลี่ยนสีทำให้คงความสดใสและยืดอายุการเก็บรักษาถูกหลักอนามัยและคงรสชาติเดิมของอาหารโดยยืดอายุของอาหารได้นานกว่า 3-5 เท่า
• ช่วยให้ผลิตภัณฑ์ที่แพ็คมีมูลค่าเพิ่มมากขึ้น

 

ชนิดของพลาสติกที่ส่วนใหญ่จะใช้กับเครื่องซีลสูญญากาศ

1. พอลิเอไมด์ (polyamide)
2. พอลิเอทิลีน (Polyethylene, PE)

 

สำหรับในเรื่องของวัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือที่ใช้ในกระบวนการบรรจุสุญญากาศนั้นจำเป็นต้องมีเครื่องซีลสูญญากาศ หรือที่เรียกว่า เครื่องแวคคั่ม และถุงบรรจุอาหารแบบสุญญากาศที่เป็นพลาสติก ชนิดพิเศษมีหลายชั้นและเคลือบไนลอน ซึ่งสามารถป้องกันการซึมผ่านของก๊าซออกซิเจนได้เป็นอย่างดี เครื่องซีลสูญญากาศปัจจุบันมีราคาไม่แพงมาก ขึ้นอยู่กับขนาดและคุณสมบัติของการใช้งาน  ส่วนถุงสูญญากาศราคาไม่แพงขึ้นกับขนาดถุงเช่นกัน

หากลูกค้าสนใจเครื่องซีลสูญญากาศอยู่ละก็ เราขอแนะนำ เครื่องซีลสูญญากาศคุณภาพดี ๆ ในราคาสุดคุ้ม จำหน่าย เครื่องซีลสุญญากาศ ครบวงจร คุณภาพดี ราคาถูก | ID Group คลิ๊กได้เลย

ปัจจุบันได้มีการนำวิทยาการเกี่ยวกับการนำก๊าซชนิดต่าง ๆ มาใช้สำหรับกระบวนการบรรจุผลิตภัณฑ์อาหารมากขึ้น เพื่อช่วยรักษาคุณภาพ และคุณค่า ทางโภชนาการของผลิตภัณฑ์อาหารนั้น ๆ ไว้ให้นานที่สุด ซึ่งเป็นการช่วยเพิ่มอายุการเก็บรักษาอาหารนั่นเอง กระบวนการบรรจุแบบ Gas-Flushing เป็นการบรรจุผลิตภัณฑ์ให้อยู่ภายใต้บรรยากาศของก๊าซชนิดใดชนิดหนึ่ง เช่น ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือก๊าซไนโตรเจน โดยการพ่นก๊าซชนิดที่ต้องการเข้าไปแทนที่อากาศภายในภาชนะบรรจุ ซึ่งเป็นวิธีการหนึ่งที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งใช้สำหรับ ไล่ก๊าซออกซิเจนในภาชนะบรรจุผลิตภัณฑ์ที่ไวต่อปฏิกิริยาออกซิเดชัน (Oxidation Reaction) เช่น อาหารที่มีไขมันมาก น้ำผลไม้ เป็นต้น

ก๊าซที่ใช้สำหรับพ่นเข้าไปแทนที่อากาศภายในภาชนะบรรจุสามารถมีหลายชนิดด้วยกัน เช่น ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) ก๊าซไนโตรเจน (N₂) ก๊าซออกซิเจน (O₂) เป็นต้น แต่ก๊าซที่นิยมใช้กันมากที่สุดในระบบ Gas Flushing ในอุตสาหกรรมอาหาร คือ ก๊าซไนโตรเจน ทั้งนี้เนื่องจากเป็นก๊าซที่มีคุณสมบัติ คือ

• เป็นก๊าซที่ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส และไม่เป็นพิษ จึงสามารถใช้ได้กับผลิตภัณฑ์อาหารทุกชนิด
• เป็น ก๊าซเฉื่อยต่อปฏิกิริยาเคมี จึงมักใช้ในการแทนที่ก๊าซออกซิเจน เพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชันของไขมันและน้ำมัน หรือปฏิกิริยาการเกิดสีน้ำตาลในอาหาร
• เป็นก๊าซที่ไม่เกิดการระเบิด และปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อม
• เป็น ก๊าซที่ละลายในน้ำและไขมันได้น้อยมาก จึงสามารถพ่นฟองก๊าซไนโตรเจนผ่านเข้าไปยังวัตถุดิบ หรือผลิตภัณฑ์ที่เป็นของเหลว เช่น น้ำมัน

โดยก๊าซไนโตรเจนจะเข้าไปห่อหุ้มโมเลกุลของน้ำมัน ทำให้สามารถลดการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน และการเหม็นหืนได้ การพ่นก๊าซไนโตรเจนเข้าไปเพื่อไล่อากาศในภาชนะบรรจุของผลิตภัณฑ์อาหารจำพวก มันฝรั่งทอด และขนมขบเคี้ยวต่างๆ เป็นขั้นตอนหนึ่งที่ช่วยให้ผู้ผลิตสามารถยืดอายุการเก็บรักษาของผลิตภัณฑ์ ได้นานยิ่งขึ้น

ประโยชน์ของการบรรจุผลิตภัณฑ์อาหารโดยใช้ วิธี Gas-Flushing

1. 1.เพื่อเพิ่มอายุการเก็บรักษาชะลอหรือป้องกันการเสื่อมเสียคุณภาพของผลิตภัณฑ์อาหาร ปฏิกิริยาเคมีสำคัญที่เกิดขึ้นในผลิตภัณฑ์อาหารคือ ปฏิกิริยาออกซิเดชัน ซึ่งเมื่อเกิดกับไขมันหรือน้ำมันจะทำให้อาหารเกิดการเหม็นหืน เกิดการเปลี่ยนแปลงของสี กลิ่นและรสของอาหาร ดังนั้นการใช้กระบวนการบรรจุแบบ Gas Flushing เพื่อกำจัดก๊าซออกซิเจนในอากาศที่ล้อมรอบอาหารออกไป จะสามารถช่วยชะลอ หรือป้องกันการเกิดปฏิกิริยานี้ได้ บริษัทแพรกซ์แอร์ (Praxair) ได้ทำการศึกษาอายุการเก็บรักษามันฝรั่งทอด โดยบรรจุในสภาวะบรรยากาศแตกต่างกัน ดังตารางที่ 1

ตารางที่ 1 ตารางการเปรียบเทียบอายุการเก็บรักษามันฝรั่งทอดที่บรรจุในสภาวะบรรยากาศแตกต่างกัน
สภาวะในการเก็บรักษา	ปริมาณก๊าซออกซิเจนที่เหลืออยู่ในภาชนะบรรจุ	อายุการเก็บรักษา
สภาวะบรรยากาศปกติ	21.0%	6 สัปดาห์
สภาวะที่พ่นก๊าซไนโตรเจนเข้าไปในภาชนะบรรจุ	2.0%	12 สัปดาห์
	1.5%	16 สัปดาห์
	1.0%	20 สัปดาห์
	0.5%	24 สัปดาห์

จากตารางจะเห็นได้ว่า มันฝรั่งทอดที่บรรจุอยู่ในภาชนะบรรจุที่มีการพ่นก๊าซไนโตรเจนเข้าไปแทน ที่จนกระทั่งมีปริมาณก๊าซออกซิเจนในภาชนะบรรจุเพียง 0.5% จะสามารถยืดอายุการเก็บรักษาของมันฝรั่งทอดได้นานกว่ามันฝรั่งทอดที่เก็บ รักษาในสภาวะบรรยากาศปกติถึง 4 เท่า

2. 2. ช่วยลดปริมาณการใช้วัตถุเจือปนอาหาร (Food)โดยปกติแล้วในผลิตภัณฑ์อาหารที่มีองค์ประกอบของไขมันสูง เช่น มันฝรั่งทอดจะมีการเติมวัตถุเจือปนอาหารประเภท BHA และ BHT เพื่อช่วยป้องกันการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน (antioxidants) แต่เมื่อมีการเติมก๊าซไนโตรเจนเข้าไปแทนที่อากาศปกติแล้ว ก๊าซไนโตรเจนจะเป็นตัวป้องกันการเปลี่ยนแปลงของไขมันและน้ำมันที่ใช้ใน กระบวนการผลิต โดยการลดปฏิกิริยาออกซิเดชัน ดังนั้นจึงสามารถช่วยลดปริมาณการใช้วัตถุเจือปนอาหารได้อีกทางด้วย
3. 3.ป้องกันการเกิดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับผลิตภัณฑ์ภายในภาชนะบรรจุนอกจากประโยชน์ดังกล่าวแล้ว เทคนิคการบรรจุที่ถูกออกแบบให้มีการขึ้นรูปภาชนะเป็นซองทรงหมอน และเมื่อมีการเติมก๊าซเข้าไปแทนที่อากาศในภาชนะบรรจุทำให้ถุงพองตัวขึ้น เป็นส่วนช่วยในการปรับปรุงลักษณะของภาชนะบรรจุให้มีความสะดุดตามากขึ้น และยังสามารถช่วยป้องกันการเกิดความเสียหายที่อาจเกิดกับผลิตภัณฑ์ภายใน ภาชนะบรรจุด้วย เช่น การแตกหักของชิ้นมันฝรั่งทอด เป็นต้น

ปัจจัยที่มีผลต่อการใช้ก๊าซเพื่อการบรรจุผลิตภัณฑ์อาหาร

อย่างไรก็ตาม การอาศัยวิธีการพ่นก๊าซเข้าไปแทนที่แต่เพียงอย่างเดียวนั้นไม่สามารถช่วยให้ เกิดประสิทธิผลสูงสุด ยังคงมีปัจจัยอื่นๆ ที่ต้องพิจารณาและนำมาใช้ร่วมด้วย เช่น คุณสมบัติของฟิล์มที่นำมาใช้เป็นภาชนะบรรจุ ควรมีคุณสมบัติในการป้องกันการซึมผ่านของก๊าซ โดยเฉพาะก๊าซออกซิเจน ซึ่งถือเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่ออายุการเก็บรักษา ดังนั้นการใช้วิธีการพ่นก๊าซเข้าไปแทนที่ ร่วมกับการใช้ภาชนะบรรจุ ซึ่งสามารถป้องกันการซึมผ่านของก๊าซได้ดี จะสามารถช่วยเก็บรักษาปริมาณก๊าซไนโตรเจนที่เติมเข้าไปภายในภาชนะบรรจุได้ ในขณะเดียวกันยังสามารถป้องกันการซึมผ่านของความชื้น และก๊าซออกซิเจนจากภายนอกไม่ให้ซึมผ่านเข้าไปในภาชนะบรรจุได้อีกด้วย

บริษัท โมบิล (Mobil) และบริษัทแพรกซ์แอร์ (Praxair) ได้ร่วมกันศึกษา เพื่อยืนยันผลที่ได้รับจากเติมก๊าซไนโตรเจน ร่วมกับการใช้ภาชนะบรรจุที่ใช้วัสดุต่างกัน โดยเปรียบเทียบระหว่าง มันฝรั่งทอดที่บรรจุอยู่ในภาชนะบรรจุที่มีการพ่นก๊าซไนโตรเจนเข้าไปแทนที่จนมีปริมาณออกซิเจนเหลืออยู่เพียง 2% และใช้วัสดุชนิดที่สามารถป้องกันการซึมผ่านของก๊าซได้ดี กับมันฝรั่งทอดที่บรรจุในภาชนะบรรจุที่สภาวะบรรยากาศปกติซึ่งมีปริมาณ ออกซิเจนสูงถึง 21% และใช้วัสดุชนิดที่ป้องกันการซึมผ่านของก๊าซได้ต่ำ การศึกษาพบว่า การพ่นก๊าซไนโตรเจน พร้อมกับการใช้ภาชนะบรรจุที่ใช้วัสดุชนิดที่สามารถป้องกันการซึมผ่านของก๊าซ ได้ดีช่วยในการยับยั้งการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน ที่เป็นสาเหตุให้เกิดการเหม็นหืน และการเปลี่ยนแปลงของกลิ่นรสได้

นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ต้องพิจารณาร่วมด้วย ได้แก่ สภาวะในการเก็บรักษา เช่น การควบคุมอุณหภูมิ แสง และความชื้น ปริมาณและสถานะของเชื้อจุลินทรีย์ (Microbiological State) ที่มีอยู่ในผลิตภัณฑ์อาหารนั้นๆ ชนิดและความเข้มข้นของก๊าซที่เหมาะสมในการบรรจุผลิตภัณฑ์อาหารแต่ละชนิด และเครื่องมืออุปกรณ์ที่ใช้ในการบรรจุ

ข้อมูลและสาระดีๆจาก : ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

เครื่องซีลปิดปากถุง มีทั้งแบบอัตโนมัติ และ แบบใช้แรงคน คุณสมบัติ และ วัตถุประสงค์หลักๆของเครื่อง คือ ทำการปิดปากถุงบรรจุภัณฑ์ทุกชนิด หรือการป้องกันสิ่งต่างๆ จากภายนอกเข้าไปภายในบรรจุภัณฑ์ จะมีทั้งขนาดเล็ก ไปจนถึงขนาดใหญ่ ตามลักษณะการใช้งานในการซีลปากถุงแต่ละแบบ

การซีลปิดปากถุงมี 2 แบบ

คือ ซีลในแนวตั้งและซีลในแนวนอน เครื่องนี้จะพบมากในงานอุตสาหกรรมด้านอาหาร ด้านบรรจุภัณฑ์ สิ่งของใช้ในการอุปโภค บริโภคต่างๆ ซึ่งเราจะเห็นได้ว่าผลิตภัณฑ์ต่างๆ ล้วนต้องการใช้ เพราะจะทำให้ตัวสินค้าดูดีเรียบร้อย สวยงาม น่าซื้อไปใช้ หรือที่เรียกว่า เพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์นั่นเอง ตัวอย่างสินค้าที่ใช้ เช่น อาหาร ขนม สินค้าอุปโภคและบริโภค รวมไปถึง ชิ้นส่วนอะไหล่รถยนต์ ฯลฯ ท่านสามารถเลือกใช้ตามลักษณะของงานได้ ซึ่งมีหลากหลายรูปแบบ รอยซีลถุงจะมีความแตกต่างกัน มีตำแหน่งรอยซีลที่ไม่เหมือนกันแตกต่างกันออกไป

คุณลักษณะของ เครื่องซีลปิดปากถุง

คือ สามารถใช้เพื่อทำการซีล ปิดผนึกซองบรรจุภัณฑ์ รอยซีลปิดผนึกแน่น สวยงาม เช่น ซีลถุงขนม, ซีลซองกาแฟ, ซีลถุงผัก, ซีลถุงลูกชิ้น, ซีลถุงเนื้อ,ซีลถุงน้ำยาปรับผ้านุ่ม, ซีลถุงน้ำยาล้างจาน, ซีลถุงเมล็ดพันธุ์, ซีลถุงลาบิเนต, ซีลถุงฟรอยด์ และซีลถุงพลาสติกชนิดอื่นๆ ถุงจะถูกซีลอย่างดี ไม่รั่วซึม ทำให้สิ่งของหรือวัตถุที่อยู่ในถุงซีล เช่น อาหารหรือขนม ไม่ถูกปนเปื้อน คงความสดใหม่ กรอบ และอร่อยเก็บรักษาได้นานขึ้น และช่วยให้สินค้าไม่โดนฝุ่น ทำให้ดูใหม่อยู่เสมอแม้จะเก็บไว้ในสต็อกนาน เครื่องซีลปิดปากถุงมีหลายรุ่นให้ เลือกใช้งาน

เครื่องซีลถุงแบบมือกด เหมาะ สำหรับการซีลปิดปากถุงขนม สามารถใช้ในครัวเรือน โดยการเก็บรักษาขนมที่กินแล้วไม่หมดด้วยการซีลถุงเก็บ แทนการมัดด้วยยาง ทำให้อากาศไม่เข้า ช่วยให้เก็บรักษาได้อย่างยาวนาน หรือ สำหรับร้านค้านำไปซีลถุง แบ่งขนมจากกล่องใหญ่มาใส่ถุงเล็กเพื่อแบ่งจำหน่าย หรือ แม้ค้าทำเบเกอรี่ ใช้ซีลถุงคุกกี้ ถุงขนมให้กับลูกค้าเพื่อเพิ่มความสวยงามให้น่าซื้อ น่ารับประทานยิ่งขึ้น ซึ่งเครื่องซึลถุงแบบมือกด ก็มีหลายขนาดให้เลือกใช้ตามการใช้งาน